Collegereeks Cultuurverandering en gedrag

Strategische doelstellingen en cultuurverandering zijn nauw met elkaar verbonden. Een effectieve cultuurverandering stelt de organisatie in staat haar strategische doelen te realiseren.

Tijdens de Collegereeks Cultuurverandering en gedrag, worden strategieën en interventies verkend die gericht zijn op het beïnvloeden en veranderen van gedrag binnen organisaties.

In zeven interactieve colleges geven de beste hoogleraren en inspirerende topsprekers vanuit TIAS School for Business and Society en HR Academy je theorie en praktijkvoorbeelden over hoe je gedrag kan sturen en cultuurverandering kan realiseren.

Na deze reeks weet je:

• Wat de grootste gedragsproblemen zijn in organisaties, en welke problematische organisatieculturen daaraan ten grondslag liggen
• Hoe effectieve cultuurverandering de organisatie helpt strategische doelen te realiseren
• Welke vorm van leiderschap past bij cultuurverandering
• Waarom psychologische veiligheid cruciaal is voor verandering, en hoe je dat kan creëren
• Welke strategieën en interventies kunnen worden toegepast, die gericht zijn op het beïnvloeden en veranderen van gedrag binnen organisaties
• Hoe je als HR-professional grip op de teams kan krijgen en het werkklimaat kan verbeteren

Deelnemers aan de Collegereeks Cultuurverandering en gedrag ontvangen het boek: Destructieve Dynamieken van Dr. Hans van Dijk.

In samenwerking met:

Tijden

Alle colleges starten om 16:00 uur en eindigen omstreeks 19:30 uur

• Inloop tussen 15:30 – 16:00
• Eerste tijdblok college: 16:00 – 17:30
• Mini buffet/ warme maaltijd: 17:30 – 18:00
• Tweede tijdblok college: 18:00 – 19:30.

Programma

College 1: De grootste gedragsproblemen in organisaties in deze tijd

Cultuur stuurt gedrag. Dus wil je weten wanneer het tijd is voor een cultuurverandering in je organisatie? Kijk dan naar het gedrag van mensen. Welke schadelijke gedragingen en interactiepatronen zie je? Waarmee kunnen mensen wegkomen? En wat zijn de gevolgen daarvan op de motivatie, houding, en het gedrag van anderen? Hoe beter je dat doorhebt, hoe beter je in staat bent om de cultuur in de organisatie te doorzien.

Dr. Hans van Dijk, auteur van “Destructieve dynamieken. 9 problematische patronen in organisaties en hoe die te doorbreken”, helpt je om schadelijke gedragingen en interactiepatronen te identificeren en te ontleden. Wat zijn hun eigenschappen, hun oorzaken, en wat betekent dat voor de cultuur van je organisatie? Hans stelt je in staat om een diagnose te stellen voor wat de grootste uitdagingen op het gebied van cultuur- en gedragsverandering zijn in jouw organisatie, en reikt inzichten aan voor hoe je aan de slag kan gaan met het aanpakken van die schadelijke gedragingen en interactiepatronen.

• Ontwikkel inzicht in schadelijke gedragingen en interactiepatronen in organisaties
• Leer hoe gedragingen en interactiepatronen symptomen zijn van een bepaalde cultuur in de organisatie
• Stel een diagnose over het gedrag in en de cultuur van je organisatie, en verkrijg inzicht in wat je daaraan kan doen.

Dr. Hans van Dijk, Associate Professor in HR, TIAS School for Business & Society. Auteur van het boek Destructieve Dynamieken.

College 2: Meer Collectieve Ambitie, minder Planning & Control

Hoe komt het toch dat zoveel mensen zo'n groot deel van de tijd dat ze bestaan door brengen in organisaties? Je komt immers niet in de gevangenis als je besluit in geen enkele organisatie te willen gaan werken. Een commune is zo opgestart en met ruilhandel kom je een heel eind. Wellicht dat mensen allerlei ontberingen (procedures, formulieren, regels, hiërarchie) voor lief nemen omdat ze het idee hebben met betekenisvol werk bezig te zijn. Die betekenis zou wel eens gelegen kunnen zijn in het genoegen dat mensen beleven aan het samen willen realiseren van een collectieve ambitie. Het dominante managementparadigma is echter nog steeds planning & control. Professionals worden daar niet warm van, want mensen die van hun vak houden, doen liever iets goed dan iets fout.

Prof. dr. ir. Mathieu Weggeman, hoogleraar Organisatiekunde, helpt je om te begrijpen dat als je op een succesvolle manier leiding wil geven aan professionals, je waardering moet hebben voor hun vak en de uitvoering daarvan moet faciliteren. Dat betekent meer sturen op de collectieve ambitie en minder op basis van planning en control. Het betekent ook: durven functioneren als hitteschild voor de bureaucratische ruis van 'boven'. Ook moeten managers van professionals durven differentiëren, want niets is zo ongelijk als de gelijke behandeling van ongelijken. Het is belangrijk om deze zaken ook mee te nemen in je cultuurverandering.

• Begrijp hoe je professionals moet aansturen
• Leer hoe je regels en procedures kunt vervangen door ruimte en vertrouwen
• Ontdek de kritische culturele succesfactoren: innoveren, vakdeskundigheid, durven differentiëren en altijd maar blijven leren

Prof. dr. Ir. Mathieu Weggeman, Hoogleraar Organisatiekunde, in het bijzonder Innovatie Management aan de Faculteit Industrial Engineering & Innovation Sciences, Technische Universiteit Eindhoven.

College 3: Psychologische veiligheid als cruciaal element

Wat voor cultuur je ook nastreeft, als je wil dat je medewerkers zich goed voelen én productief zijn, dan is er één element dat niet kan ontbreken: Psychologische veiligheid. In het kort betekent psychologische veiligheid dat medewerkers zich vrij voelen om risico te nemen. Vrij om vragen te stellen, bijdragen te leveren, en om kritisch te zijn. Dat klinkt misschien eenvoudig, maar ervoor zorgen dat het er ook is, is dat allerminst.

Dr. Roemer Visser, executive professor en ICF-gecertificeerde coach, helpt je om een goed begrip te krijgen van wat psychologische veiligheid is, hoe psychologische veiligheid van invloed is op de tevredenheid en productiviteit, en hoe je het kan bereiken. Hij geeft je inzicht in de verschillende facetten van psychologische veiligheid, en hoe het (of het gebrek eraan) zich manifesteert in observeerbaar gedrag. Aan het einde van de sessie ben je in staat om een eerste schatting te maken van de psychologische veiligheid binnen je eigen team en weet je ook welke stap je zou kunnen gaan zetten om die veiligheid te verhogen.   

• Leer wat de verschillende facetten zijn van psychologische veiligheid, en hoe die zich manifesteren in alledaags gedrag
• Begrijp het belang van psychologische veiligheid voor de gewenste organisatiecultuur
• Weet hoe je psychologische veiligheid kan verhogen in jouw organisatie, en hoe je jouw lijnmanagers daarin kunt ondersteunen

Dr. Roemer Visser, Executive Professor van TIAS School for Business and Society.

College 4: De rol van leiders in cultuurverandering

Doordat cultuur een dynamisch begrip is, is het ook veranderbaar. Leiders hebben hierin een belangrijke rol. Zij geven betekenis aan het werk, de organisatie, gebeurtenissen en de werkrelaties.

Prof. dr. Gabriël Anthonio, bijzonder hoogleraar in leiderschap, organisaties en duurzaamheid, legt uit waarom de mate van positieve impact die een leider heeft op cultuurverandering alles te maken heeft met de kwaliteit van het contact dat de leider heeft met de medewerkers. Aan de hand van theorie en praktijk doen de deelnemers inspiratie en inzichten op die behulpzaam zijn bij hun leiderschap en cultuurverandering. Met een aantal handreikingen kan men morgen er met plezier meteen mee aan de slag.

• Begrijp hoe cultuur veranderd kan worden door leiderschap
• Ontdek hoe het leggen van verbinding als leider cruciaal is voor het hebben van een positieve impact op de cultuur
• Leer hoe de cultuur ook van invloed is op het gemak om verandering aan te gaan.

Prof. dr. Gabriël Anthonio, Bijzonder Hoogleraar in Leiderschap, Organisaties en Duurzaamheid, Rijksuniversiteit Groningen en associate partner, Galan Groep.

College 5: Manieren om gedrag en cultuur in organisaties te veranderen

Je hebt bedacht welke cultuur je nastreeft en hoe je dat wil bereiken. Maar hoe krijg je alle mensen daarin mee? Hoe zorg je ervoor dat het niet alleen jouw wens en idee is, maar dat anderen zich dat eigen gaan maken? Waar begin je, en hoe ga je om met eventuele weerstand en fricties?

Geert Heling, Distinguished Professor of Practice bij TIAS School for Business and Society, draagt verschillende werkvormen aan voor cultuur- en gedragsverandering. Deze zijn alle gebaseerd op groepsinteractiepatronen.
Door inzicht te geven in de voor- en nadelen van de verschillende gespreksvormen, helpt hij je reflecteren op wat in jouw context nuttige methodes zijn om cultuur en gedrag in jouw organisatie te beïnvloeden of te veranderen. Ook bereidt hij je voor op mogelijke weerstand vanuit verschillende lagen in de organisatie en maakt hij je er tevens bewust van dat op een constructieve manier het met elkaar oneens zijn bij een sterke cultuur hoort. Hij helpt hij je met het opstellen van passende interventies die recht doen aan wat er nu speelt in de organisatie.

• Leer de plus- en minpunten van verschillende manieren om cultuur en gedrag te veranderen
• Krijg inzicht in welke manieren van cultuur- en gedragsverandering in jouw context goed zouden kunnen werken
• Leer hoe je taal en interactiepatronen kunt benutten om frictie en weerstand in je voordeel te gebruiken

Geert Heling, Distinguished Professor of Practice bij TIAS School for Business and Society

College 6: “Culture eats strategy for breakfast”. Waar of niet waar?

De legendarische management goeroe Peter Drucker formuleerde ooit de volgende stelling: “Culture eats strategy for breakfast”. Zijn argument was dat een organisatiestrategie – hoe goed ook geformuleerd – gedoemd is te mislukken wanneer de organisatiecultuur niet ‘meewerkt’. Hoe hard je ook werkt aan het formuleren van een perfecte strategie, uiteindelijk zullen het toch de medewerkers zijn die deze strategie tot leven brengen. Veel leidinggevenden richten zich op de rationele kant van de organisatiestrategie maar slagen er niet in om ‘de juiste cultuur’ in te bouwen.

Prof. dr. Filip Caeldries, hoogleraar strategisch management en organisatie, neemt je in deze sessie mee de diepte in naar de complexe samenhang tussen strategie en cultuur. Daarbij komen twee centrale vragen aan bod. Allereerst: hoe zorg je ervoor dat strategie en cultuur in balans zijn? En ten tweede: wanneer is cultuur een remmende (resp. stimulerende) factor?

• Begrijp de complexe verhouding tussen strategie en cultuur
• Ken de voorwaarden om cultuur als drijvende kracht voor je strategie in te zetten
• Doorzie het ‘gevaar’ om cultuur(veranderingen) los te koppelen van strategie(veranderingen)

Prof. dr. Filip Caeldries, Hoogleraar Strategisch Management en Organisatie en Academic Director van het IMM Global Executive MBA programma, TIAS School for Business & Society.

College 7: Spelen met veranderkundig leiderschap (Play hard. Learn fast.)

Met de op diverse theorieën gebaseerde simulatiegame ActeeChange kunnen deelnemers experimenteren met en leren van real-life veranderkundige dilemma’s. In kleine leiderschapsteams worden deelnemers ondergedompeld in een herkenbare veranderkundige case en spelen zij drie rondes, waarin aan de hand van een breed palet van interventies via een online simulator het hoofd zal moeten worden geboden aan verschillende dilemma’s in een aantal fases van een organisatieverandering. Doel binnen het spel is enerzijds om vooruitgang te boeken (uitgebeeld met een vooruit te stuwen boot) en anderzijds om stakeholders (gebaseerd op verschillende persona’s) zoveel mogelijk aan boord te krijgen. Hierbij kunnen deze stakeholders zich bewegen tussen verschillende weerstandsniveau’s (‘I don’t get it’, ‘I don’t like it’ en ‘I don’t like you’, conform een theorie van Rick Maurer). Tussen de rondes door worden rond een fysiek vloerbord deze dilemma’s en ontstane inzichten besproken in (interim) debriefings, gelardeerd met relevante theoretische brilletjes.

Drs. Dirk Jan Bolderheij, oprichter van Simulation Experience, begeleidt je in dit hele proces. Na afronding van ‘gameplay’ wordt het spel als geheel nabesproken en wordt de vertaling gemaakt naar de eigen organisatierealiteit en worden de leeropbrengsten geëxpliciteerd. 

• Ervaringsleren met herkenbare veranderkundige dilemma's aan de hand van interventies in verschillende karakteristieke veranderfases;
• Herkennen van en omgaan met weerstand;
• Leer meervoudig kijken: hoe reageren verschillende persona's op verandering en (jouw) interventies?

Dirk Jan Bolderheij, Docent-onderzoeker, Hogeschool van Amsterdam, vakgroep Bestuurskunde.